شاسی خودرو چیست ؟
به طور کلی خودرو از سه قسمت اصلی تشکیل شده : بدنه ، موتور و شاسی . شاسی در اصل یک چهار ضلعی است و از فولاد سخت به شکل ناودانی ساخته می شود. که قسمت هایی مثل موتور و سیستم انتقال قدرت و سیستم فنر بندی و سیستم ترمز و فرمان روی ان نصب می گردد.
شاسی خودرو
وظایف
کلمه ” شاسی ” معمولا به عنوان اسکلت بندی یک حجم سه بعدی گفته می شود. از جمله کار و ظایف شاسی ، تنش ، انسجام ، تحمل وزن و ارتباط قطغات مختلف در یک خودرو است. البته شاسی صرفا قسمتی نیست که به تنهایی عمل تحمل جرم و ایجاد ارتباط بین قطعات مختلف خودرو را به عهده بگیرد. بلکه در یک خودرو به مجموعه بخش هایی که باعث حرکت خودرو ، حفط و نگهداری از کل خودرو و همینطور سبب ارتباط برقرار کردن بین این بخش ها می شوند ، شاسی گفته می شود.
ویژگی های شاسی کارآمد
- تحمل بیشترین میزان وزن و تنش ممکنه
- سبک بودن شاسی
- کم حجم بودن
- سهولت در پیاده سازی سیستم
- هزینه پایانی جهت اجرای سیستم
- توانایی تغییر فرم در موارد مورد لزوم و در نقاط مشخص جهت بالاترین میزان جذب ضربه
- توانایی حفظ استحکام و عدم تغییر فرم در قسمتهای حیاتی مورد نیاز سیستم جهت حفظ بالاترین میزان ایمنی
- توانایی مقاومت در برابر خوردگی تاثیرات شیمیای و همچنین توانایی کارکرد در گرمای گسترده
- قابلیت تعمییر ساده و بازیابی خصوصیات اولیه
- انتقال کمترین میزان لرزش و صدا به قسمتهای درونی اتاق
مستقل و نیمه جداشدنی
شاسی مستقل
از دو قطعه اهن ناودانی بلند، که بصورت موازی و از جنس فولاد سخت ولی سبک می باشد. ساخته می شود و به وسیله دو رام در دو سر ان به یکدیگر متصل میشود. شاسی معمولا در عقبکمی بالاترمی اید. و این به خاطر ایجاد فضای بیشتر برای دیفرانسیل و فنرهاست . در قسمت جلوکمی باریک تر ساخته می شود و این برای بهتر فرمان دادن می باشد . در طراحی شاسی مستقل ، از ورقهای نازک فلزی که آنها را به روش شکل دادن ( پروفیل) استفاده می کنند.
البته قسمتهائی از شاسی باید از ورقهایی که ضخامت بیشتری دارند مثل کف و محوطه موتورو همچنین تکیه گاههای محورهای جلو و عقب که بیشترین نیرو و فشار بر آنها اعمال می شوددرست می کنند. ضخامت ورقها معمولا 2 الی 3 میلی متری است و به گونه ای جوشکاری میشوند که ازاستحکام خوبی برخوردارند.
خودروهای سواری در مقایسه با خودروهای سنگین نیرویکمی را تحمل می کنند و روی شاسی آنها بار استاتیکی کمتری وارد می شود. بنابرین خودروهایسواری می توانند با سرعت زیاد حرکت کنند و اصولا طراحی شاسی سرخود به همین منظور بوده است.
1 Car chassis
نوع مستقل از لحاظ اقتصادی به صرفه است به اینن علت که :
- هزینه های تمام شده و اجرت کار به خاطر یک جا و مستقل بودن ساخت شاسی و اتاق و صرفه جویی در زمان (مراحل پرس کاری و جوشکاری) کم می شوند.
- تعویض قطعات به علت خراب شدن به وسیله پیچ و مهره است زمان و مخارج کمتری دارد.
معایب :
- به علت سنگین بودن خودرو نیروی محرکه آن برای شتاب گرفتن کمتر است.
- طراحی ایمنی خودرو به علت سنگین بودن قطعات دشوار است و در هنگام تصادف احتمال این که سرنشینان دچار حادثه شوند زیاد است.
- ساخت قطعات و اسکلت آن نیاز به پرس های سنگین و ماشین آلات گران تری دارد.
- به علت اتصال قطعات توسط پیچ و مهره به سر و صدای زیاد و همچنین استهلاک بیشتری دچار می شود.
شاسی نیمه جداشدنی
نوع دیگری از شاسیها وجود دارد که آن ها را شاسی نیمه جدا شدنی می گویند . کارخانه ها خودروسازی ROVER برای اولین بار خودروهایی را تولید کرده که شاسی آنها از دو قسمت تشکیل شده است:
- ثابت
- قسمتهای جداشدنی از شاسی
اجزای ثابت:
- کف
- ستونها
- دیوارهای صندوق عقب
- دیواره جلوی موتور.
قسمتهای جداشدنی :
- سقف خودرو گلگیرها
- گلگیرها
- پنجره جلویی و غیره که اینها به وسیله پیچ و مهره به قسمت ثابت بسته می شوند.
مزایا
- در هنگام تصادف هزینه قطعاتی که خراب شده اند و باید تعویض شوند پایین می آید.
- فرم اتاق شکل پذیر است و می توان طرح جدیدیرا تولید کرد.
- می توان موتورو محورها را که نسبتا” سنگین هستند را روی یک اسکلت جداگانهسوار کرد.
- درمونتاژکردن امکان عایق بندی بهتری بین دو قطعه وجود دارد در نتیجه سروصدا وهمچنین ارتعاشات چرخها به اتاق کاهش می یابند.
2 Car chassis
تعمیرات شاسی و روسازی آن
در اثرارتعاشات وتکانهای زیاد به علت ناهموار بودن جاده امکان دارد :
- اتصالات و قطعات شل یا شکسته شوند
- ممکن است در اثر تصادف فرم شاسی و روسازی آن تغییر کند
در هردو صورت بایددراسرع وقت نسبت به رفع عیب اقدام شود
- قطعاتی که بوسیله میخ پرچ و یا جوش کاری به هم متصل می شوند اگر شکسته و یا شل شده اند را می توانید با ضربه زدن توسط یکچکش کوچک امتحان کرد. اگر صدای شنیده شده ناشی از ضربه ، خفه بود پرچها شل و یا قسمت های جوشکاری شکسته شده اند. کوبیدن روی پیچ ها به خاطر محکم شدن کار درستی نیست باید تعویض شوند.
- اگر محل اتصال روی شاسی صدای جیر جیر دهد نشانه آن است که لائی های بین دوقطعه از بین رفته و باید هر چه زودتر تعویض شود.
- در اثر تصادف خودرو ممکن است فرم شاسی و روسازی آن تغییر کند ، با یک سری آزمایش می توان عیب را مشخص و آن را رفع کرد. مثلا اگر فرم قالب شاسی تغییر کند و یا محورها و فنرهای برگه ای (شمشی) منحرف شوند در هرصورت باعث لاستیک سایی شدید می شود. نواقص فوق را می توان با اندازه گیری دقیق مشخص کرد.
اندازه گیری انحراف قاب شاسی به وسیله ریسمان
به دوروش امکان پذیر است:
- روسازی باید جدا شود.
- روسازی جدا نمی شود.
- ابتدا باید روسازی های خودرو را جدا کنیم سپس به وسیله ریسمان این کار را انجاممی دهیم بیشتر سازندگان خودروها نقطه وسط ( نقطه کنترل)را علامت گذاری می کنند ریسمان باید از نقطه وسط بگذرد و قطرها باید از هر دو طرف مثلث های مساوی را نشان دهد در غیر این صورت شاسی انحراف دارد.
- چنانچه اندازه گیری بدون پیاده کردن روسازی انجام شود مثل خودروهای شاسی مستقل ،ابتدا خودرو را روی یک سطح صاف افقی قرار می دهیم و از هر دو طرف از نقاط مشابه قابشاسی شاغول روی زمین نشانه گذاری می کنیم مثلا از محل کرپی فنرها یا انتهای اکسل هاستفاده می شود چهار نقطه روی زمین مشخص شده باوصل کردن این چهار نقطه یک مستطیل رسم می شود سپس قطرهای آن را رسم نموده محل تقاطع قطرها همان نقطه وسط شاسیهاست در صورت سالم بودن شاسی باید تمام مثلث ها ، مشابه و مساوی هم باشند در غیر اینصورت اندازه انحراف شاسی معلوم می شود.
درج دیدگاه