سوپاپ کلمه ای است با ریشه فرانسوی و به معنی دریچه می باشد.
امروز غالبا از سوپاپهای قارچی که دارای یک ساقه مانند قارچ و یک قسمت انتهایی مانند چتر قارچ می باشند
در این پست به بررسی انواع سوپاپ ، انواع سیستم سوپاپ ، ویژگی های آن می پردازیم.
سوپاپ
سوپاپ یا دریچه قطعه ای از موتور است که روی سرسیلندر قرار می گیرد.
سیلندرها برای احتراق نیازمند فضای کاملا ایزوله هستند.
یکی از نقش های سوپاپ فراهم کردن این فضا برای سیلندر است.
همچنین این قطعات وظیفه کنترل ورود مخلوط هوا +سوخت و خروج گاز را بر عهده دارند.
این قطعات از نظر عملکرد بر دو نوع هستند :
- سوپاپ ورودی یا سوپاپ هوا : سوپاپی که مجرای ورودی سوخت را باز یا بسته می کند.
- سوپاپ خروجی یا سوپاپ دود: سوپاپی که مجرای دود را می بندد.
جنس :
سوپاپ ورودی و خروجی به علت تفاوت در عملکرد جنس متفاوتی نیز دارند.
جنس سوپاپهای ورودی معمولا از فولاد، کروم ِ، نیکل و یا فلزات دیگر می باشد.
در حالی که سوپاپهای خروجی از فلزاتی ساخته می شوند که در برابر حرارت زیاد مقاوم باشند.
مانند کروم و نیکل.
سوپاپ ۱
انواع سوپاپ
علاوه بر دسته بندی سوپاپها بر اساس نحوه عملکرد، سوپاپها را
بر اساس طراحی ظاهری و مواد تشکیل دهنده نیز تقسیم بندی می کنند که بصورت زیر است :
-
سوپاپهای مونومتالی
این سوپاپها همانطور که از نام انها پیداست از یک قسمت تشکیل شده اند.
که ساقه و سر سوپاپ را شامل می شود.
این نوع سوپاپهای موتور هم مقاومت خوبی در برابر گرما دارند و هم از قابلیت های ضد اصطکاک خوبی برخوردار هستند.
-
سوپاپهای بیمتالیک
سوپاپهای بیمتالیک که با نام سوپاپهای دوقطبی نیز شناخته می شوند
از دو قسمت تشکیل شده اند :
- قسمت سر سوپاپ از فولاد آستنیتی
- ساقه سوپاپ از فولاد مارتنزیتی
خواص هر یک از این قسمت ها برای هدفی و عملکردشان بهینه شده است.
-
سوپاپهای توخالی
سوپاپ های موتور توخالی نوع ویژه ای از بیمتالیک هستند
که حاوی یک حفره توخالی پر شده از سدیم می باشند.
با بالا رفتن درجه حرارت سوپاپ سدیم موجود در ان شروع به گردش می کند.
که به از بین بردن گرما از سر دریچه داغتر کمک می کند.
دریچه های توخالی مخصوصاً برای استفاده در موتورهای مدرن مناسب هستند.
که از موتورهای کوچکتر و تراکم کمتری استفاده می کنند و دارای دمای گاز اگزوز بیشتری هستند.
ویژگی های سوپاپ کارآمد
- حرارات بالا نباید موجب سوختگی و خوردگی در آن شود
- باید بتواند در برابر گرما مقاوم بوده و هادی خوبی برای انتقال گرما به سرسیلندر باشد.
- یک سوپاپ خوب باید در برابر ضربات مقاومت داشته باشد.
- در مقابل ساییدگی مقاوم باشد.
سوپاپ۲
عیوب سوپاپها
به طور کلی سوپاپ ها ممکن است عیوب زیر را پیدا کنند
که برای بررسی و اطمینان از انها باید به مکانیک خودرو مراجعه کنید.
موارد از رایج ترین عیوب سوپاپها هستند :
-
نازک شدن لبه سوپاپ
-
پیچیدگی و تغییر شکل لبه
-
فرورفتگی یا گودنشستگی سوپاپ
-
شکستگی سوپاپ
سرعت زیاد موتور ، ضعیف بودن فنر سوپاپ ، زیاد بودن فیلتر سوپاپ ، هم مرکز نبودن ساق سوپاپ با سیت سوپاپ مواردی هستند که باعث این مشکل می شوند.
-
خال زدگی نشیمنگاه سوپاپ
افزایش مصرف روغن موتور ، عبور روغن از گیت سوپاپ و روغن سوزی سبب خال زدگی در نشیمنگاه سوپاپ می شود.
-
چسبیدن ساق سوپاپ
کمی خلاصی ساق سوپاپ ، نارسایی روغن ، تاب برداشتن ساق سوپاپ و جمع شدن کربن در ساق سوپاپ باعث ایجاد این ایراد می شود.
-
سوختگی سوپاپ
فیلتر گیری سفت ، تغییر شکل دادن سوپاپ ، چسبیدن سوپاپ ، ضعیف یا کج شدن فنر سوپاپ، جوش اوردن موتور و اب بندی نبودن سوپاپ از علت های این عیب است.
-
ترک خوردگی سوپاپ
داغ شدن بیش از حد موتور ، زیاد بودن فیلتر سوپاپ و هم مرکز نبودن ساق با سیت از دلایل ترک خوردگی سوپاپ می باشند.
-
قد کشیدن ساق سوپاپ
در اثر گرما و فشار زیاد فنر ساق سوپاپ قد می کشد و اندازه ان تغییر می کند.
و قابل استفاده نمی باشد و باید تعویض شود.
ساختمان سوپاپ
- قطر کلگی
- قطر گیج لاین
- لنگی دور کلگی
- لنگی کف
- بار کامل
- ارتفاع کمربند
- انواع پخ انتها
- زبری ساق
- ارتفاع کلی
- ارتفاع ابکاری ساق
- قطر ساق
- ارتفاع سختکاری
- سختی انته ساق
- لنگی انتهای ساق
سوپاپ۳
موتور های چند سوپاپه
به طور استاندارد برای هر سیلندر دو سوپاپ تعبیه می شود.
یکی سوپاپ گاز و دیگری سوپاپ دود.
گاهی برای افزایش قدرت اتومبیل برای هر سیلندر ۴ سوپاپ در نظر می گیرند: دو سوپاپ دود و دو سوپاپ گاز
در این حال ورود گاز و خروج دود با قدرت و حجم بیشتری انجام می پذیرد.
موتور های ۸ سوپاپه دارای دو سیلندر هستند که هرسیلندر حاوی ۴ سوپاپ می باشد.
موتور های ۱۶ سوپاپه اغلب موتور های ۴ سیلندری هستند که هر سیلندر دارای ۲ سوپاپ گاز و ۲ سوپاپ دود است.
موتور های ۲۴ سوپاپه موتور های ۱۲ سیلندری هستند که در انها هر سیلندر ۲ سوپاپ دارد .
یک سوپاپ گاز و یک سوپاپ دود.
درج دیدگاه